در مقاله پیش رو به یکی از مهمترین ویژگی های انقلاب اسلامی ایران حضورمردم انقلابی در شهرستانها توجه شده است. اکثریت قاطع مردم ایران در شهرهای مختلف در مبارزات گسترده علیه حکومت پهلوی شرکت داشتند که از آن به عنوان"چند شهری بودن" انقلاب ایران یاد می شود. این حضور گاهی توسط ماموران رژیم شاه با خشن ترین شیوه ممکن سرکوب می شد، که قیام معروف به یک شنبه خونین گرگان یا پنجم آذر سال 1357 از آن جمله است. قیامی که مواجه با شلیک هزاران گلوله توسط ماموران برای سرکوب یک راهپیمایی گسترده و آرام شد. درجریان این سرکوب شدید مردم ، 14 نفر به شهادت رسیدند و بیش از 150 نفرنیزمجروح و تعدادی نیزبازداشت شدند. در این مقاله تلاش شده است با اتکاء به اسناد و مدارک برجا مانده از دوران ستم شاهی، روایتی دست اول از این حادثه مهم در شهر گرگان به مخاطبان ارائه شود. رویدادی که بی شک نقش تاثیرگذاری بر روند پیروزی نهایی مردم ایران در انقلاب اسلامی و پایان دادن به حاکمیت نظام سلطنتی در ایران داشت .