دو سال پس از آغاز جنگ جهانی اول و یک سال بعد از اشغال خاک ایران توسط نیروهای خارجی و به‌ویژه روس و انگلیس، آذوقه و ارزاق در کشور کمبود یافت و اندکی بعد نیز قحطی بزرگی به مدت دو سال کشور را فراگرفت که شمار زیادی از ایرانیان در آن جان باختند. این مقاله با بررسی اسناد برجای مانده از این قحطی که در طول سال‌های 1917 و 1918 رخ داد به توصیف ابعادی از این واقعه مهم تاریخی که تحولات مهم سال‌های بعد را پدید آورد، پرداخته است. منابع اصلی مورد استفاده شده در این تحقیق، اسناد وزارت خارجه آمریکا و گزارش روزنامه‏های ‌‏آن عصر است؛ البته روزنامه‌هایی که گزارش‌هایی آن در اسناد آمریکایی درج شده‌اند. همچنین به یادداشت‏های ‌‏روزانه شماری از شاهدان ایرانی که مشاهدات خود را در روزنگاشت‏های ‌‏خود ثبت کرده‌‏اند، مراجعه شده است.

لویی رابینو نایب‌کنسول انگلیس در رشت همزمان با وقایع مشروطه بود. او شخص تاثیرگذاری در عرصه تاریخ‌نگاری معاصر ایران است و کتاب‌هایی که در زمینه تاریخ و جغرافیای سه منطقه گیلان، مازندران و گلستان (استرآباد) نوشته، از کتاب‌های مهم و پرارجاع است. عملکرد او در دوران مشروطه و یادداشت‌هایش درباره مشروطه و نیز عملکرد او نسبت به میراث باستانی ایرانیان، از مسائل مهمی است که جای بررسی دارد. جریان‌های روشنفکری چپ و راست و از جمله سیدحسن تقی‌زاده بدون آنکه به تحقیق درباره او بپردازند به تمجید از رابینو پرداخته و یا در نهایت در برابر او سکوت کرده‌اند. بعد از انقلاب اسلامی هم اقدام در خوری برای معرفی صحیح او از سوی تاریخ‌نگاران مستقل انجام نشد. در این مقاله، نویسنده بر آن است تا زندگی و عملکرد رابینو و آثاری که درباره ایران نوشته را مورد بررسی علمی و مستند قرار دهد. این مقاله به نسخه‌های اصلی آثار رابینو و به منابع دسته اولی که درباره او وجود دارد رجوع کرده است.

مقاله حاضر به مطالعه دو مفهوم کلیدی در اندیشه سیاسی سیداحمد فردید پرداخته است که عبارتند از: «تاریخ» و «غرب‌زدگی». این مقاله بر اساس روش‌‌‌‌‌شناسی اسکینری به نگارش درآمده است که می‌گوید اندیشه سیاسی هر اندیشمندی در فضای انتزاعی تکوین پیدا نمی¬کند. آنان متأثر از بسترهای فکری، تاریخی، گفتمانی، سیاسی و اجتماعی عصر خویش‌اند. لذا لازمه فهم مضامین فکری هر فرد بررسی شرایط ذهنی و عینی حاکم بر دوره زمانی اوست. از این جهت تحقیق پیش‌رو ابتدا به بررسی شرایط تاریخی تأثیرگذار بر احمد فردید در دو دوره پهلوی اول و دوم پرداخته، سپس تکوین منظومه فکری وی را مورد بحث قرار داده و در نهایت دو مفهوم «تاریخ» و «غرب‌زدگی» را در منظومه فکری او مورد بررسی قرار داده است.

این مقاله به بررسی زندگی وحید افراخته و تغییرات وی از یک جوان‌ گوشه‌گیر و آرام با روحیه مذهبی به یک چریک تمام عیار و مارکسیست می‌پردازد. همچنین به چرایی و چگونگی همکاری او با ساواک اشاره دارد. در این تحقیق از اسناد ساواک و اعترافات افراخته استفاده شده است. او پس از بازداشت به‌صورت مبسوط به تحلیل شخصیتی و شرایط حاکم بر خود می‌پردازد و با ذکر اقدامات خویش علل گرایش به آن‌ها را هم بیان می‌کند. این نوشتار در واقع مطالعه موردی یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق است، با ذکر این توضیح که گرچه نتایج و اطلاعات به‌دست آمده همگی قابلیت تعمیم به همه اعضا را ندارد، اما ابعادی از این پدیده را معلوم می‌سازد.

مقاله حاضر به بررسی فعالیت‌های اداره اطلاعات آمریکا برای تغییر فرهنگ و سبک زندگی ایرانیان در دوره پهلوی دوم پرداخته است. در این نوشتار به موضوعات متفاوتی از قبیل سینما، مطبوعات، انجمن فرهنگی برای تشکیل کانون‌های دانشجویی، تبادل دانش‌آموز، تشکیل کلاس‌های آموزش زبان و برپایی نمایشگاه، تئاتر و کنسرت توجه شده است. هدف اصلی اداره اطلاعات آمریکا، آمریکاییزه کردن فرهنگ و اجتماع ایرانی به نظر می رسید که پس از کودتای 28 مرداد و تقویت موقعیت آمریکا در ایران با سرعت بیشتری در حال وقوع بود.

مقاله حاضر با رویکردی تاریخی - روایی وضعیت خریدهای نظامی و نقش مستشاران آمریکا در عصر پهلوی دوم (1320-1357) را مورد مطالعه قرار داده است. بعد از جنگ جهانی دوم و افول تدریجی قدرت دو کشور شوروی و انگلستان و ایجاد فضای بهتر برای ایالات متحده آمریکا برای تسلط بیشتر بر جهان، شاهد حضور گسترده‌تر مستشاران نظامی آمریکایی در ایران هستیم. در نتیجه در بسیاری از حوزه‌ها از جمله تعمیر و نگهداری از سلاح‌های خریداری شده همچنین نظارت دایمی بر طرح‌ها و برنامه‌های وزراتخانه‌ها و سایر مؤسسه‌ها، وابستگی کشور ایران به ایالات متحده افزایش پیدا کرد. در دوران حکومت پهلوی مستشاران آمریکایی بر تصمیم‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی اثر مستقیم داشتند و از این طریق منافع قدرت‌های مداخله‌گر تأمین می‌گردید.