تصریحات الخطیره مجموعه نقطه نظرات آیت‌الله‌العظمی خوئی است که درباره مسائل مختلف سیاسی، در نیمه اول تیر1342 ، در قالب یک مصاحبه از ایشان منتشر شد. اگر چه سیاست‌ورزی آقای خوئی ابعاد متنوع و متکثری دارد، اما این سند گویای عمق ژرف‌اندیشی و همه‌جانبه‌گری آیت‌الله در اندیشه و عمل سیاسی است. او در این مصاحبه با اشاره به مبانی سیاست دینی، خطر صهیونیزم را برای جهان اسلام شرح می‌دهد و در ادامه ضمن بیان چرایی مبارزه با حکومت پهلوی، مردم را به مبارزه با آن فرا می‌خواند. با توجه به جامعیت و شفافیت مواضع آیت‌الله خوئی در التصریحات‌الخطیره؛ در این نوشتار، پس از مقدمه‌‌ای کوتاه از اوضاع زمانه انتشار این مصاحبه، متن کامل مطالب ایشان به همراه برخی توضیحات تقدیم می‌گردد.

چگونگی مواجهه حوزه علمیه قم با امر سیاست در دوره‌های مختلف فرازوفرودهای گوناگونی را پشت سر گذاشته است. در بیان این مواجهه، دوره حضرت آیت‌الله‌العظمی حائری، به‌عنوان مؤسس حوزه قم از برجستگی و اهمیت خاصی برخوردار است. در این نوشتار با اشاره به شرایط بین‌المللی، اوضاع داخلی، تجربه زیسته و مبانی فکری حاج شیخ، عملکرد سیاسی ایشان مورد بررسی قرار گرفته است. از منظر این نوشتار، تأسیس حوزه علمیه قم در آن شرایط پاسخ هوشمندانه آیت‌الله حائری به بحران زمانه خویش بوده است، و این اقدام از مناسبات اجتماعی- سیاسی دوره خویش تهی نیست. بر همین اساس الگوی مواجهه ایشان با امر سیاست از سه محور تبعیت می‌کرده است: 1. اصالت حفظ و تقویت حوزه، 2. استفاده از ظرفیت‌های حکومت برای پیش‌برد اهداف حوزه، 3. جلوگیری از انحراف حکومت؛ این الگو در دوره‌های بعدی نیز از سوی متولیان حوزه مورد توجه قرار گرفت.