آیتالله شهید سیدحسن مدرس رضوانالله علیه، چنان اثری گسترده و شگرف بر روند سیاسی اواخر عصر قاجار و اوایل عصر پهلوی گذاشته است که توجه چند نسل را برانگیخته و معرفی شخصیت والای علمی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی او تاکنون دستمایه کتب و مقالات فراوان شده است. شخصیتی شجاع و تحسینبرانگیز که یکتنه در برابر قرارداد نگین 1919م در مجلس عصر قاجار ایستاد و نگذاشت وثوقالدوله با تحمیل آن به ملت ایران، دولت استعمارگر انگلیس را بر این کشور مسلط نماید و باز یک تنه در برابر نقشه جمهوریخواهی دروغین رضاخان در مجلس پنجم ایستاد و نگذاشت که قزاق و همدستانش، به بهانه جمهوریت، به تعطیل کردن مشروطیت و قانون اساسی بپردازند. اما پی بردن به چگونگی شکل گیری چنان شخصیتی، تنها از راه مطالعه نطقهای آتشین او در مجلس یا با خواندن تاریخ مبارزات و مجاهداتش، به تمامی میسر نیست. برای شناخت آن شخصیت باید زندگیاش را از زمان کودکی نگریست. مرحوم سیدالمحققین استاد سیدمحمد محیط طباطبایی که خدایش رحمت کناد، در شماره اول مجله محیط (شهریور 1321) نوشتاری با عنوان «طفولیت مدرس» دارد که خواندن آن بسیار نکتهآموز و یکی از منابع ارزشمند در شناخت شخصیت شهید مدرس است. این نوشتار از سال 1321 جز یک بار در تجدید چاپ مجله محیط به همت مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها در سال 1374 با شمارگان 2000 نسخه، بازنشر دیگری نشده است. فصلنامه مطالعات تاریخی برای یادکرد از شخصیت والای شهید آیتالله مدرس و تقدیم اثری ستودنی و ماندگار از استاد محیط طباطبایی، به بازنشر آن نوشتار میپردازد.