روز از شهادت امام حسین (ع) و یارانش در کربلا می گذرد. گفته می شود. در تاریخ مبارزه مردم ایران علیه نظام شاهنشاهی «اربعین» یادآور تظاهرات و زد و خوردهای پی درپی مردم در شهرهای مختلف کشور است که آرام آرام حکومت پهلوی را به آستانه سقوط کشاند. پس از انتشار مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات نسبت به امام خمینی در 17 دی 1356 روحانیان و مردم شهر قم در 19 دی 1356 دست به تظاهرات زدند که در اثر مقابله مأموران حکومت پهلوی تعدادی از مردم شهید و گروهی نیز مجروح شدند. چهل روز بعد در 29 بهمن 1356 اولین اربعین خونین در تبریز شکل گرفت و مأموران به سوی مردم در تبریز آتش گشودند که در نتیجه عده ای شهید و مجروح شدند. اربعین شهدای تبریز نیز در 10 فروردین 1357 در شهرهای دیگر ایران برپا شد و در یزد تعدادی شهید و مجروح به دنبال داشت. از این پس بود که با برگزاری مراسم اربعین شهیدان شهرهای مختلف، دامنه قیام علیه نظام شاهنشاهی گسترده تر شد و سنت اربعین - که یادگاری از قیام سیدالشهدا است- چون اسلح های برای براندازی حکومت پهلوی به کار گرفته شد. شاه در 26 دی 1357 از کشور خارج شد. امام خمینی به مناسبت فرارسیدن اربعین در پیامی به مردم ایران نوشتند: «امسال اربعین امام امت ]= امام حسین(ع) [در خلال اربعین های پیروان شیعیان آن بزرگمرد اسلام واقع شده، و گویی خون شهیدان ما امتداد خون پاک شهیدان کربلاست، و اربعین اخیر برادران ما بازتاب اربعین آن دلاوران می باشد؛ خون طاهر آنان به حکومت طاغوتی یزید خاتمه داد، و خون پاک اینان سلطنت طاغوتی را به هم پیچید. اربعین امسال استثنایی و نمونه است؛ راهپیمایی و تظاهرات پرشور در اربعین وظیفه شرعی و ملی است. رهبر انقلاب اسلامی در بخش دیگر از این پیام نوشتند: «ملت بزرگ در سراسر ایران با راهپیمایی و تظاهرات خود این نظام را دفن می کند، و مخالفت خود را با «شورای سلطنت» غیرقانونی اعلام می نماید، و پشتیبانی خود را برای چندمین بار از «جمهوری اسلامی » اعلام می کند» مردم با شنیدن پیام امام خمینی و دعوت روحانیان، یکپارچه در 29 دی 1357 در سراسر کشور علیه حکومت پهلوی تظاهرات کردند. میلیونها ایرانی در این روز در شهرها و روستاها ضمن عزاداری برای شهیدان کربلا، خواهان بازگشت هر چه زودتر امام خمینی به وطن شدند و در شعارهایشان شورای سلطنت و دولت شاپور بختیار را محکوم کردند و ضمن نفی حکومت پهلوی خواستار برقراری جمهوری اسلامی شدند.