در این مقاله با استفاده از منابع موجود کتابخانه‌ای به بررسی و مرور زندگی اجتماعی و سیاسی آیت‌الله محمدعلی اراکی پرداخته‌ایم. آیت‌الله اراکی از مراجع دینی هم‌نسل امام خمینی و روحانیان مطرح غیرسیاسی معاصر است که بیشتر عمر خود را صرف امور معنوی و علوم حوزوی کرد. مسئله اصلی در این مقاله، بررسی مواضع سیاسی او و نسبتش با نهضت امام خمینی و نظام جمهوری اسلامی بوده است. مطالعات این پژوهش نشان داد آیت‌الله اراکی به سه دلیل از ورود به سیاست دوری جست: 1. روحیه شخصی او که به عزلت‌گزینی گرایش داشت، 2. تجربه تلخ مشروطه و شکستی که روحانیت در آن مقطع مهم تاریخ معاصر خورد و 3. تأثیر استادش، آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، که او نیز از علمای غیرسیاسی بود. باوجود این، آیت‌الله اراکی با حرکت کلی انقلاب همسو بود و با تأسیس جمهوری اسلامی برای تقویت آن تلاش کرد.