این متن که نخستین‌بار انتشار مـی‌یابد بـرگ‌هایی از تـاریخ سلماس از روزگار مشروطه تا اوایل سلطنت رضاشاه است. نویسنده آن،مرحوم جلیل بخش‌پور سلماسی است.وی تحصیلات اولیه خود را در مدرسه‌ای که شادروان سعید سلماسی(شهادت 25 صفر 1327 قمری در حوالی خـوی)در سلماس بنیانگذاری کرده بـود آغـاز کرد.پس از طی تحصیلات مرسوم،در گمرگ تهران مشغول گردید و به عنوان کارمند اداره گمرک نیز بازنشسته شد و چند سال بعد از انقلاب اسلامی در تهران درگذشت.
اینجانب که به تاریخ پرفراز و نشیب زادگاهم سـلماس علاقمند،و مطالبی مفصل گردآوری و تدوین کرده بودم، بنا بر سابقه هم‌شهری‌گری به ایشان مراجعه کردم.وقتی ایشان علاقه و تلاش بنده را دید به منظور تشویق و ترغیب،چهل برگ از کتاب مفصل خود را کـه در تـاریخ و جغرافیای سلماس آماده انتشار نموده بود بازنویسی و به اینجانب داد.من نیز برای ادای دین،تا انتشار آثار ایشان از منتشر کردن اثر خودم در مورد سلماس دست نگهداشتم. متأسفانه کتاب مفصل تـألیفی ایـشان پس از درگذشت وی،به فردی از اهالی سلماس و ساکن تهران که فروشنده لوازم تعمیرات ماشین بود فروخته شد و از این طریق به دست افرادی افتاد که هرازگاهی مطالب آن را به نام خود انتشار می‌دهند.گـفتنی اسـت مطالبی که در شماره سوم فصلنامه مطالعات تاریخی(سال اول،شماره سوم،تابستان 1383)با عنوان «سرگذشت خونین من یا سلماس در محاربه عالم سوز»بدون نام مؤلف انتشار یافت، بخشی از تألیف مـرحوم بـخش‌پور اسـت. فیروز منصوری ارومیه- 15/2/1385
توجه خـوانندگان را بـه ایـن موضوع جلب می‌کنیم که پانوشتهای متن،و نیز تحلیلها و توصیفاتی که نویسنده درباره رخدادها،به‌ویژه در مورد افرادی از قبیل حیدرخان عمواغلی ارائه کـرده،بـعضا بـه گواه تاریخ مغایر با دیدگاههای طرح شده هـستند.چـه بسا مشروطه‌خواهانی که بعدها با اقدامات خود ایران را به ورطه بحران و سپس برآمدن رضاخان و شکست مشروطه سوق دادند ایـن مـتن بـدون گویاسازیهای مرسوم تقدیم خوانندگان می‌شود.
