تظاهرات خودجوش مردم در 15 خرداد 1342، به قدری گسترده، عمیق و توفنده بر پا شد که دستگاههای اطـلاعاتی، امنیتی و تبلیغاتی رژیم پهلوی را به سردرگمی و تناقضگویی وا داشت. ارتشبد حسین فردوست، بهعنوان عـالیترین مقام اطلاعاتی رژیم، در بـازگویی خـاطرات خود از قیام 15 خرداد، با تأکید بر غافلگیری و دستپاچگی دستگاههای اطلاعاتی رژیم، از بیخبری و بهتزدگی امریکاییها و انگلیسیها و سرویسهای جاسوسی آنان خبر داده است. بنا به اظهارات فردوست «تا ظهر 15 خرداد، هم محمد رضـا و هم امریکاییها و هم انگلیسیها، تظاهرات را یک طرح براندازی وسیع و سازمانیافته میدانستند و به شدت دستپاچه بودند... سرویسهای اطلاعاتی امریکا و انگلیس نیز مانند ساواک کاملا غافلگیر شدند». این مقاله به نقش ابراهیم فخار در جریان حادثه 15 خرداد 1342 در شهر قم می پردازد.