محمد ثابت مصری
این نوشتار بخشی از سفرنامه محمدثابت مصری است که به سال 1933 میلادی مطابق با 1312 سیاحتی در فلسطین، سوریه، عراق، ترکیه، ایران و بخشی از افغانستان کرده است و سیاحتنامه خود را «جوله فی ربوع الشرق الادنی» نام نهاده است. این کتاب در 294 صفحه در سال 1934 در قاهره چاپ و منتشر شده است. گزارش اداره اطلاعات و مطبوعات و ترجمه وزارت امور خارجه ایران، محمدثابت را معلم ادبیات دبیرستان امیرفاروق مصر، معرفی کرده است و چون سیاحتنامه او حاوی نکاتی انتقادی از وضع ایران نیز بوده است، وزارت امور خارجه بخش مربوط به ایران آن را ترجمه و برای دربار رضاخان فرستاده است و پیشنهاد کرده که اگر اجازه دهند قسمتهای ناصحیح و زننده آن در جراید تهران مورد انتقاد قرار گیرد. ترجمه این بخش از سفرنامه با شماره 43994 و به تاریخ 17/10/1314 به وزارت دربار رضاشاه ارسال شده و در تاریخ 23/10/1314 با شماره 1626 ثبت شده است. از لابلای سطور این سفرنامه چنین به دست میآید که این فرد به دیار غرب نیز سفر کرده و ضمناً اطلاعات اولیه او از شیعه و تشیع اندک است و متأثر از گزارشهای مستشرقین به شیعه نگریسته و نه یک مسلمان شرقی. او در این سفر همراهی آلمانی به نام «پالفتس» داشته که در ترجمه بخش حاضر از او با عنوان شخصی مطلع یاد شده است که با خرج دولت خود برای بهبود مناسبات دولت آلمان و دولی که او (محمد ثابت) وارد خاک آنها میشود، مسافرت مینموده و چند زبان میدانست و مقدار زیادی آلات و ادوات و ماشین تحریر و دستگاههای دقیق عکاسی همراه داشت.تاریخ سفر او از اوایل مرداد تا اوایل مهر 1312 بوده است و بعد از بازگشت به مصر سفرنامه خود را چاپ نموده و احتمالاً نمونهای از آن را برای سفارت ایران در مصر ارسال کرده است. متن موجود از صفحه 173 کتاب «جوله فی ربوع الشرق الادنی» آغاز شده است.
تهران، خیابان شهید دستگردی (ظفر)، نبش گوی آبادی، پلاک 75 تلفن 26705079 - 26705089
© کلیه ی حقوق مادی و معنوی متعلق به موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی می باشد.