«قیام شیخ محمد خیابانی» که در سال 1299خ در تبریز رخ داد، ‌به‌ندرت از منظر نظریه‌­های جنبش اجتماعی مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق نظریه «ترکیبی» جنبش‌ها، که تناسب بیشتری با جنبش‌های شکل‌گرفته در تاریخ سیاسی و اجتماعی معاصر ایران دارد، ‌به‌عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شد. این نظریه ‌به‌منظور تحلیل انواع جنبش‌های اجتماعی با در نظر گرفتن یک رویکرد سه وجهی، «کنش‌گران اجتماعی» و «زمینه اجتماعی» را به‌وسیله «ایدئولوژی» مسلط بر جنبش به یکدیگر متصل ‌‌کرده است. روش تحقیق مقاله حاضر، روش تاریخی است که به طرحی نظری از وضعیت جنبش شیخ محمد خیابانی، علل وقوع و شکست آن دست یافته است.