مراد سلیمانی زمانه
روزی که حسنعلی منصور، نخستوزیر بعد از اسدالله عَلَم، برای دفاع از لایحه کاپیتولاسیون، که دولت قبل از وی به مجلس فرستاده بود، به جلسه علنی مجلس بیستویکم یعنی مجلس آکنده از نمایندگان سفارشی و برآمده از انقلاب سفید شاه، رفت، آنچه بیش از خود لایحه شگفتیساز شد، مخالفت تنی چند از نمایندگان مجلس شورا با لایحه بود که چندبار مجلس را به تشنج و کار را به تهدید نمایندگان از سوی رئیس دولت کشاند. و شگفتتر اینکه پس از آن ماجرا، مخالفان لایحه در مجلس همگی سر بهسلامت بردند و رژیم پهلوی متعرض آنان نشد. این در حالی بود که یک مرجع تقلید مانند امام خمینی به سبب مخالف با تصویب لایحه کاپیتولاسیون، بازداشت و تبعید شد و معترضان به بازداشت و تبعید ایشان نیز همگی سرکوب شدند. نکته اینجاست که امام خمینی مدتی پیشتر نیز، سخنان تندی بر ضد شخص شاه فرموده بود اما رژیم پهلوی اقدامی برای تبعید ایشان نکرد ولی به محض آنکه در اعتراض به تصویب لایحه کاپیتولاسیون، به آمریکاییها حمله کرد، رژیم تصمیم به تبعید ایشان گرفت. گویی که خط قرمز رژیم پهلوی نه شخص شاه که درافتادن با آمریکاییها بود!! در بیان چرایی مخالفت باور نکردنی برخی از نمایندگان مجلس با لایحه کاپیتولاسیون، اگر نگوییم آنها با خطدهی اسدالله عَلَم و به دلایل سیاسی مربوط به درون حاکمیت و ارتباطهای بیرونی رژیم، آن مخالفتها را اظهار کردهاند، میتوان احتمال داد که آن مخالفتها با کاپیتولاسیون با اطلاع و دستور شخص شاه صورت گرفت تا به آمریکاییها وانمود کند که اعطای چنان امتیازی به ایشان چندان بیهزینه هم نیست و دولت ایران برای دادن چنین امتیازهایی متحمل هزینههای سیاسی نیز در داخل کشور میگردد. مرحوم امام خمینی همان روزها خطاب به نمایندگانی که با لایحه کاپیتولاسیون مخالفت کرده بودند چنین فرمود: «من به آنهایى که مخالفت کردند، این حرف را دارم، به آنها، که چرا خاک به سرت نریختى؟! چرا پا نشدى یقه این مردکه را بگیرى؟ همین، من مخالفم! و هى تعارف و این همه تملق؟! مخالفت این است؟! باید هیاهو کنید؛ باید بریزید وسط مجلس؛ به هم بپرید که نگذرد این مطلب. به صرف اینکه من مخالفم درست مىشود؟! خوب، مىبینید که مىگذرد! باید نگذارید یک همچو مجلسى وجود پیدا کند؛ از مجلس ببریدشان بیرون. ما این قانونى که گذراندند- به اصطلاح خودشان- قانون نمىدانیم. ما این مجلس را مجلس نمىدانیم. ما این دولت را دولت نمىدانیم. اینها خائنند به مملکت ایران! خائنند!
تهران، خیابان شهید دستگردی (ظفر)، نبش گوی آبادی، پلاک 75 تلفن 26705079 - 26705089
© کلیه ی حقوق مادی و معنوی متعلق به موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی می باشد.